1. Rozwiązanie Spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (dalej jako: „Rejestr”), co oznacza, że wykreślenie Spółki z Rejestru kończy jej byt prawny – osoba prawna przestaje wówczas istnieć.
2. Wykreślenie Spółki z Rejestru może mieć kilka źródeł, a to:
a. wskutek zakończenia likwidacji prowadzonej według przepisów Kodeksu spółek handlowych,
b. zgodnie z przepisami ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym ( 1) gdy mimo wezwania Spółka nie wykonuje obowiązków sprawozdawczych za 2 kolejne lata obrotowe, 2) gdy Spółka, pomimo dwukrotnego wezwania nie składa wniosku o wpis lub dokumentów, których złożenie do rejestru jest obowiązkowe; 3) w związku z wydaniem wydanie postanowienia o odstąpieniu od postępowania przymuszającego).
3. W niniejszym wpisie skupimy się jednak na pozostałych dwóch przesłankach, ściśle związanych ze złożonym wnioskiem o ogłoszenie upadłości, a to:
a. sytuacją, w której Sąd, oddalając wniosek dłużnika o ogłoszenie upadłości stwierdzi, że zgromadzony w sprawie materiał daje podstawę do rozwiązania Spółki bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego,
b. sytuacją, w której Sąd upadłościowy oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.
4. Przesłanki te, wyartykułowane w art. 25a ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym dają podstawę do tego, by Sąd, procedując nad wnioskiem o ogłoszenie upadłości, dokonał ustaleń pozwalających na uniknięcie ogłoszenia upadłości w sytuacji, gdy Spółka nie posiada majątku, zaś ew. prowadzenie postępowania likwidacyjnego było niezasadne także z uwagi na konieczność poświęcenia czasu, pracy oraz znaczących kosztów związanych z jego przeprowadzeniem.
5. Należy zdać sobie bowiem sprawę, że wnioski o ogłoszenie upadłości Spółek składane są bardzo często celem uwolnienia się przez członków zarządu od ew. odpowiedzialności ze słynnego art. 299 Kodeksu spółek handlowych, związanej z zaniechaniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki we właściwym terminie (a więc w terminie 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości). Takie (chociaż nie tylko) Spółki niejednokrotnie nie posiadają jakiegokolwiek majątku, który wystarczyłby chociażby na koszty postępowania (a te w postępowaniu upadłościowym Spółki kapitałowej są znaczące).
6. Art. 13 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe stanowi, że sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów. Stosownie do treści art. 13 ust. 2a ustawy Prawo upadłościowe, oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd ustala, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.
7. Jest to zatem regulacja (ust. 2a), która odsyła do wskazanych wcześniej przepisów ustawy o KRS.
8. W jaki sposób Sąd upadłościowy może stwierdzić, że zachodzą podstawy do wykreślenia Spółki z rejestru przez przeprowadzania likwidacji? Przede wszystkim wtedy, gdy analiza bilansu (obowiązkowego dokumentu załączanego do wniosku o ogłoszenie upadłości) daje ku temu podstawy – tj. gdy po stronie aktywów nie ma żadnych wartości, lub są nieznaczące.
9. Zastrzeżenia wymaga przy tym, że o ile dla zbadania stanu majątku pod kątem występowania przesłanek z art. 13 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe nie bierze się pod uwagę należności, o tyle istotna wartość należności mogłaby stanowić już przeszkodę do ustalenia przez Sąd, że Spółka winna zostać wykreślona z rejestru bez likwidacji.
10. Sprawdzenie, czy majątek dłużnika jest wystarczający, powinno przebiegać na dwóch płaszczyznach. Pierwszą z nich jest porównanie wartości aktywów dłużnika, a zatem ruchomości, nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, z wielkością prognozowanych kosztów postępowania upadłościowego. W praktyce przeprowadza się zatem kalkulację kosztów postępowania w oparciu o wiedzę i doświadczenie, ale także czytelne kryteria (odnośnie do wynagrodzenia Syndyka) i porównuje z majątkiem Dłużnika, który mógłby zostać spieniężony (z tym, że wartość ruchomości najczęściej się dyskontuje a należności nie bierze się pod uwagę w rzeczonej kalkulacji).
11. Ujemny wynik takiego porównania pozwala wnioskować nie tylko o konieczności oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, ale także o konieczności wykreślenia Spółki z rejestru bez przeprowadzania likwidacji, która byłaby bezzasadna. Skoro bowiem rolą likwidatora jest zakończenie bieżących interesów Spółki, ściągnięcie wierzytelności, wypełnienie jej zobowiązań i upłynnienie majątku Spółki, to ustawodawca wyszedł ze słusznego założenia braku celowości przeprowadzania likwidacji Spółki, która posiada wyłącznie zobowiązania (lub także majątek bez wartości).
12. W praktyce, Sądy nie zawsze dokonują rzeczonych ustaleń. Skoro jednak Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, a w motywach rozstrzygnięcia lub uzasadnieniu wskaże, że podstawą oddalenia było ubóstwo masy upadłości, Spółka może domagać się jej wykreślenia właśnie w oparciu o przepisy ustawy o KRS.
13. Omawiane pokrótce zagadanie ma doniosłe znaczenie praktyczne, bowiem rozstrzygnięcie Sądu upadłościowego oddalające wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki dość, że uwalnia zarząd od ew. odpowiedzialności za jej długi, pozwala nadto uniknąć długotrwałego oraz kosztownego postępowania likwidacyjnego, jeśli jest ono zbyteczne.
Zapraszamy do kontaktu.
W ciągu 15 minutowej rozmowy wstępnie omówimy Twoją sytuację i przedstawimy możliwe scenariusze. Jeśli któryś z nich wyda ci się obiecujący, umówimy się na bezpłatną konsultację, po której będziemy mogli wycenić nasze działania.
Zadzwoń teraz: 506 125 902
